Κριτική αποτίμηση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας για την αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης και άλλες διατάξεις

 «Κριτική αποτίμηση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας για την αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης και άλλες διατάξεις»

 

Δημοσιοποιήθηκε το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας για την «αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις» το οποίο περιλαμβάνει τα εξής κεντρικά σημεία:

Α) Διαρθρωτικές αλλαγές στις υποστηρικτικές δομές (δημιουργία νέων δομών –ΠΕΚΕΣ, ΚΕΣΥ, ΚΕΑ– σε επίπεδο Περιφέρειας και Διεύθυνση Εκπαίδευσης).

Β) Καθιέρωση νέων κριτηρίων για τις επιλογές όλων των στελεχών εκπαίδευσης (ακόμη και των Περιφερειακών Διευθυντών εκπαίδευσης που διορίζονταν).

Γ)  Καθιερώνεται η αξιολόγηση στελεχών εκπαίδευσης.

Δ) Καθιερώνεται ο συλλογικός προγραμματισμός και η ανατροφοδοτική αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων.

Στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης που έχει τεθεί το νομοσχέδιο η Ανεξάρτητη Ενωτική Εκκίνηση Εκπαιδευτικών Π.Ε., όπως το έκανε και στην αρχική πρόταση, θεωρεί πως το νομοσχέδιο περιέχει σημαντικές θεσμικές αλλαγές εκπαιδευτικού και διοικητικού χαρακτήρα. Η πρόταση χρήζει ενδελεχής ανάλυσης, αρκετά είναι αυτά που κρίνεται πως πρέπει να αλλάξουν ενώ  παράλληλα, υπάρχουν στο νομοσχέδιο και πολλά θολά σημεία που πρέπει να διευκρινιστούν. Υπενθυμίζουμε και επισημαίνουμε τις αρχές που έθεσε και θέτει η ΑΕΕΚΕ για μια ουσιαστική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στις υποστηρικτικές δομές:

✓   Οι μέχρι σήμερα δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου (σχολικοί σύμβουλοι, ΚΕΔΥΥ κ.ά.) χρειάζονται ουσιαστική ενίσχυση (ανθρώπινο δυναμικό, χρηματοδότηση, υλικοτεχνική στήριξη) και αποτελεσματικότερο συντονισμό που σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται τροποποίηση ή και εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας αυτών. Η στελέχωση που προτείνεται από το υπουργείο φαίνεται να είναι ανεπαρκής, ώστε να καλύψει τις ανάγκες των σχολικών μονάδων για ουσιαστική παιδαγωγική στήριξη.

✓   Το εκπαιδευτικό έργο  στηρίζεται με την ενδυνάμωση του ρόλου του Συλλόγου Διδασκόντων και με τη δημιουργία θεσμικών δομών, όπου θα εμφορούνται από τις βασικές αρχές της δημοκρατίας, της συνεργασίας, της διαφάνειας και της συλλογικότητας. Βασικός πυρήνας και κυρίαρχο όργανο είναι ο Σύλλογος Διδασκόντων.

✓   Η ενίσχυση της παιδαγωγικής-εκπαιδευτικής αυτονομίας πρέπει να δομηθεί σ’ ένα προοδευτικό πλαίσιο ποιοτικών αλλαγών στο επίπεδο των αναλυτικών προγραμμάτων που θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες πολιτισμικές και κοινωνικές συνθήκες κάθε περιοχής. Επιπλέον, θα ενισχύει το ρόλο του Συλλόγου Διδασκόντων και θα δίνει μεγαλύτερη ευελιξία κινήσεων στον εκπαιδευτικό στο επίπεδο της διδακτέας ύλης και του συνολικού εκπαιδευτικού έργου και δραστηριοτήτων που οργανώνονται σε κάθε σχολική μονάδα. Αυτά απαιτούν παράλληλα τις αναγκαίες υλικοτεχνικές υποδομές και σταθερό μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό. Ωστόσο, πρέπει να ξεκαθαριστεί σε κάθε τόνο πως η παιδαγωγική αυτονομία δεν θα αποτελέσει το «παράθυρο» για την εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου περί οικονομικής αυτονομίας των σχολικών μονάδων στην οποία είμαστε κάθετα αντίθετοι. Απέναντι σε ένα τέτοιο σχέδιο η εκπαιδευτική κοινότητα θα αντιδράσει δυναμικά προκειμένου να υπερασπίσει το βασικό και θεμέλιο λίθο της Δημόσιας και Δωρεάν Εκπαίδευσης.

Πιο συγκεκριμένα

✓   Αποτιμάται θετικά η κατάργηση του θεσμικού πλαισίου της ατομικής και τιμωρητικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών (Π.Δ.152) καθώς και η κατάργηση του θεσμικού πλαισίου που συνέδεε την “αυτοαξιολόγηση σχολικών μονάδων” με την κατηγοριοποίηση των σχολείων (συγκεκριμένες διατάξεις στους νόμους: Ν.2896/02, Ν.3848/10, Ν.4142/12) που το εκπαιδευτικό κίνημα αγωνίστηκε και πάλεψε για την κατάργησή τους. Σε συνδυασμό και με την κατάργηση του Ν.4024/2011 με τον οποίο υπήρχε σύνδεση μισθού και αξιολόγησης οδηγούμαστε καταρχήν στην αποτίναξη του αντιδραστικού πλαισίου της αξιολόγησης-χειραγώγησης.

✓   Αποτιμάται θετικά η αποσύνδεση του ρόλου της ΑΔΙΠΠΔΕ από την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και της κατηγοριοποίησης των σχολείων και προσδιορίζεται η εμπλοκή της μονάχα στην ευρύτερη αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος και των στελεχών της εκπαίδευσης.

✓   Το πλαίσιο της καθιέρωσης του συλλογικού προγραμματισμού και της ανατροφοδοτικής αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων έχει αρκετά θετικά στοιχεία που τα έχει επισημάνει με τις θέσεις του συλλογικά ο Κλάδος. Ωστόσο, πολύ σοβαρό θέμα προκύπτει με το άρθ.47, παρ.3 όπου ορίζει πως οι θεματικοί άξονες αναφοράς του συλλογικού προγραμματισμού και ο τύπος των σχετικών εκθέσεων καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας ύστερα από εισήγηση του ΙΕΠ, κανένα στοιχείο εκδημοκρατισμού δεν έχει το συγκεκριμένο σημείο. Η διαφωνία μας είναι σαφής στη λογική της θεσμοθέτησης μιας εσωτερικής διαδικασίας των σχολείων μας  όπου ο πυρήνας της εφαρμογής της θα καθοριστεί μετά την ψήφιση του νόμου και εκτός πλαισίου διαβούλευσης και διαπραγμάτευσης. Ζητάμε άμεσα το Υπουργείο να ορίσει ρητά τους άξονες και τις σχετικές εκθέσεις (μέσα στο νόμο ή στα πλαίσια της αιτιολογικής έκθεσης), για να  τοποθετηθεί η εκπαιδευτική κοινότητα πάνω σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο συλλογικής αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μας μονάδων.

✓   Στην αξιολόγηση των στελεχών εκπαίδευσης στο διοικητικό τους έργο (καθορισμένα πεδία) ως ΑΕΕΚΕ έχουμε ξεκάθαρη θέση πως η ουσιαστική συμμετοχή όλων των συναδέλφων με την κατάθεση της γνώμης τους (μονίμων και αναπληρωτών) για την αποτίμηση του διοικητικού έργου των διευθυντών σχολικών μονάδων αποτελεί στοιχείο εκδημοκρατισμού της δημόσιας διοίκησης. Βέβαια πάντοτε υπό το πρίσμα του αναστοχασμού και λογοδοσίας με στόχο την ποιοτική βελτίωση σε όλα τα επίπεδα. Στο σχέδιο νόμου η βαθμολογική αποτύπωση σε κλίμακα (0-100) και οι αντίστοιχοι χαρακτηρισμοί (άριστος, πολύ επαρκής… μέτριος, ανεπαρκής και ακατάλληλος) για την αξιολόγηση των στελεχών εκπαίδευσης οδηγεί σε τιμωρητικές λογικές μέσα από την ποσοτικοποίηση των δεικτών. Επίσης ο αποκλεισμός των αναπληρωτών σε αυτή τη διαδικασία αλλά και στην διαδικασία επιλογής υποδιευθυντών δημοτικών σχολείων αποτελεί διαμελισμός του Συλλόγου Διδασκόντων και κατάφορη διάκριση μεταξύ μονίμων και αναπληρωτών.

✓   Πρέπει να διευκρινιστεί και να ξεκαθαριστεί με απόλυτο τρόπο ότι η εμπλοκή του σχολικού συμβουλίου, με την κατάθεση των απόψεών του (άρθ.47, παρ.2), δεν συνεπάγεται καμία παρέμβαση έτερων φορέων (πχ. γονέων, περιφερειακή ή τοπική αυτοδιοίκηση κ.λπ.) στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης, στο εκπαιδευτικό έργο και τον συλλογικό προγραμματισμό και της αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας.

✓   Δεν αντιλαμβανόμαστε σε τι εξυπηρετεί η μετάθεση της διαδικασίας επιλογής των Διευθυντών Εκπαίδευσης των νομών από τα ΑΠΥΣΠΕ/ΑΠΥΣΔΕ στο ΚΥΣΠΕ/ΚΥΣΔΕ. Εκτιμούμε ότι τα κεντρικά υπηρεσιακά συμβούλια μπορούν να εξετάζουν ζητήματα που αφορούν τις επιλογές στελεχών σε επίπεδο περιφέρειας και να παραμείνει η αρμοδιότητα στα περιφερειακά υπηρεσιακά συμβούλια  η επιλογή στελεχών των νομών. Σε διαφορετική περίπτωση οδηγούνται σε περαιτέρω αποψίλωση από αρμοδιότητες, ως υπηρεσιακά συμβούλια, οδηγώντας από μια αποκεντρωτική διοίκηση σε μια περισσότερο συγκεντρωτική.

✓   Η συνέργεια και η αλληλοϋποστήριξη μεταξύ των νέων υποστηρικτικών δομών κρίνεται ορθή και επιβεβλημένη. Ωστόσο, η ουσιαστική στήριξη του εκπαιδευτικού έργου, της επιμορφωτικής διαδικασίας  και των απαραίτητων δράσεων στο πλαίσιο της αντισταθμιστικής εκπαίδευσης δεν μπορεί να πραγματωθεί δίχως την ενίσχυση σε ανθρώπινο δυναμικό των ΠΕΚΕΣ, ΚΕΣΥ και ΚΕΑ και σε συνδυασμό με την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή. Το στελεχιακό δυναμικό που προβλέπεται να απαρτίζουν τις νέες δομές είναι το λιγότερο μη επαρκές, γεγονός που θα επιφέρει πολλά προβλήματα σε όλο το φάσμα του υποστηρικτικού έργου.

✓   Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποβαθμιστεί και να συρρικνωθεί, όπως προτείνεται, η υπηρεσία τεχνικής υποστήριξης στις νέες τεχνολογίες (ΚΕ.ΠΛΗ.ΝΕ.Τ.) των σχολείων, ειδικότερα σε μια περίοδο όπου οι αίθουσες εργαστηρίων των σχολικών μονάδων χρειάζονται συντήρηση ή και τη δημιουργία νέων.

✓   Η ενοποίηση όλων των υποστηρικτικών δομών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας και η συγχώνευση καίριων υπηρεσιών οδηγεί σε πρακτικές  διοικητικού συγκεντρωτισμού, λογικών γραφειοκρατίας και περικοπών σε πολλαπλά επίπεδα. Στο νέο θεσμικό πλαίσιο πρέπει να διασφαλιστεί κυρίως ο παιδαγωγικός και υποστηρικτικός χαρακτήρας και όχι ένα ασφυκτικό παρωχημένο διοικητικό μοντέλο λειτουργίας, γεγονός που θα δημιουργήσει στο μέλλον περισσότερα προβλήματα.

Η Ανεξάρτητη Ενωτική Εκ-κίνηση Εκπαιδευτικών Π.Ε., μετά τις παραπάνω διαπιστώσεις, για μια ουσιαστική συζήτηση στα πλαίσια του νομοσχεδίου, ενδεικτικά, προτείνει τα εξής :

•   Πραγματική αναβάθμιση του ρόλου του Συλλόγου διδασκόντων με την ουσιαστική συμμετοχή των εκπαιδευτικών στο σχεδιασμό και τη χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής. Να υπάρξει πραγματική παιδαγωγική ελευθερία στα σχολεία.

•   Ο προγραμματισμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, μετά τον ουσιαστικό καθορισμό των θεματικών αξόνων και των σχετικών εκθέσεων, να διασφαλίζεται ως μια διαδικασία αποκλειστικά εσωτερική, συλλογική και δημοκρατική από το Σύλλογο Διδασκόντων, χωρίς καμία εξωτερική ή άνωθεν παρέμβαση. Η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, ως μια διαδικασία πραγματικής ανατροφοδότησης, δεν μπορεί να αποτυπώνεται σε έτοιμες φόρμες με ποσοτικούς δείκτες, ούτε να κοινοποιείται σε οποιονδήποτε εξωτερικό φορέα ή όργανα, αφήνοντας ανοικτό κάθε ενδεχόμενο για σύγκριση και κατηγοριοποίηση των σχολείων μας.

•   Η προσπάθεια θεσμοθέτησης θητειών στην εκπαίδευση αποπνέει μια φιλοσοφία που πρέπει να διέπει το συνολικό πλαίσιο λειτουργίας και επιλογής στελεχών, κάτι που δεν υπάρχει στο παρόν νομοσχέδιο και η προσπάθεια αυτή φαντάζει ως αποσπασματική.

•   Οι υποστηρικτικές δομές προτείνουμε να λειτουργούν σε ομάδες σχολείων με πλήρη στελέχωση κι όχι σε επίπεδο διεύθυνσης, για διασφάλιση της ποιότητας του παρεχόμενου υποστηρικτικού έργου και αποφυγή της γραφειοκρατικοποίησής τους.

•   Αναπροσαρμογή των οικονομικών των στελεχών στο μέρος που αφορά τις/τους προϊσταμένες/νους των νηπιαγωγείων και τις/τους προϊσταμένες/νους των ολιγοθέσιων δημοτικών σχολείων να λαμβάνουν, τουλάχιστον, το ίδιο επίδομα που λαμβάνουν και οι υποδιευθυντές.

•   Τη μείωση του διδακτικού ωραρίου των υποδιευθυντών κατά πέντε (5) ώρες στα 12/θέσια και άνω σχολεία και κατά τρεις (3) ώρες στα 10/θέσια και 11/θέσια σχολεία, ώστε να συμβάλλουν πιο αποτελεσματικά στη διοικητική και εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μονάδων.

Ως Ανεξάρτητη Ενωτική Εκ-κίνηση Εκπαιδευτικών Π.Ε. τασσόμαστε υπέρ του εκδημοκρατισμού της εκπαίδευσης και αγωνιζόμαστε για ένα σύγχρονο πλαίσιο καθηκόντων των στελεχών της εκπαίδευσης με μεταφορά αρμοδιοτήτων στο σύλλογο διδασκόντων καθώς και ενός ουσιαστικού πλαισίου υποστήριξης των σχολείων με επίκεντρο τις ανάγκες του μαθητή και συστηματική επιμόρφωση και επικαιροποίηση των γνώσεων όλων των εκπαιδευτικών.

Παράλληλα συνεχίζουμε να παλεύουμε μέχρι τη δικαίωση για άμεσα μόνιμους μαζικούς διορισμούς σε όλες τις ανάγκες της εκπαίδευσης με την κατάργηση του εναπομείναντος θεσμικού πλαισίου του νόμου Διαμαντοπούλου (Ν.3848/2010) που δε σέβεται την αποκτηθείσα προϋπηρεσία των συναδέλφων μας αναπληρωτών.

Ο αγώνας για πραγματική δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ!!!!

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΕΝΩΤΙΚΗ ΕΚ-ΚΙΝΗΣΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Π.Ε.

ΕΝΟΤΗΤΑ – ΑΓΩΝΑΣ – ΑΝΑΤΡΟΠΗ